Aile İçinde İletişim Neden Kopar?
Aile, bir birey için iletişimin öğrenildiği, sevgi, güven ve duygusal paylaşımın ilk olarak deneyimlendiği en kuvvetli bağlardan birisidir. Bazı aileler bu sağlıklı ilişkiyi sürdürebilirken bazıları ise zamanla bu güçlü bağı aynı şekilde sürdüremezler. Zamanla eşler, kardeşler veya anne-baba ve çocuklar arasındaki bağlar zayıflamaya başlar, aile içi paylaşım azalır, yanlış anlamalar artar, sessizlikle ilerleyen süreç duygusal uzaklığa bırakır. Peki, bu durumun sebepleri nelerdir, aile içinde iletişim neden kopar? İşte en fazla karşılaşılan nedenler…
1.Duyguların İfade Edilememesi
Aile içi iletişimin sağlıklı ilerlemesinin en önemli noktalarından birisi gerçek duygu ve düşünceleri bireylerin birbirleriyle paylaşmasıdır. Ancak bazen bireyler gerçek duygularını paylaşmaktan geri durabilirler. Bu durumun temel nedenleri anlaşılmama duygusu ve eleştirilme korkusudur. Duygularını paylaşan kişi diğer aile fertleri tarafından dinlenmez, anlaşılmaz ve sürekli eleştirilirse zamanla paylaştığı hislere karşılık bulamadığını düşünür, yargılandığını ve ciddiye alınmadığını hisseder. Sürekli tekrar ettiği takdirde bu durum kişinin duygularını bastırmasına ve sessizliği bir savunma şekli olarak kullanmasına neden olur. Aile içi stres, geçmişte yaşanan kırgınlıklar ve empati yoksunluğu gibi durumlarda bu olumsuz süreci pekiştirir. Bunların sonucunda bireyler kendilerini aileden soyutlar, “nasıl olsa beni anlamazlar” inancına kapılır ve duygusal bağı zayıflar.
2.Yoğun Stres ve Zaman Baskısı
Aile fertlerinin daha derin ilişkiler geliştirebilmesi için birbirlerine vakit ayırmaları ve bu vakti stresten uzak bir şekilde deneyimlemeleri önemli bir konudur. Ancak günümüzde ebeveynlerin yoğun iş temposu ve bununla birlikte ortaya çıkan stres ailelerin birlikte keyifli vakit geçirmelerine engel olabilmektedir. Günlük hayatın yoğun temposunda bireyler yorgun, öfkeli ve sabırsız hale gelir. Aile içindeki iletişim yüzeyselleşir, empati düşer ve birbirlerine olan tahammül seviyesi azalır. Bu durum bireyleri duygusal olarak birbirinden uzaklaştırır ve iletişim kurmama noktasına götürür.
- Eleştiri ve Suçlamaların Artması
Eleştiri ve suçlamaların artması aile içindeki güven ortamına zarar verir ve birbirine karşı açık olmalarını engeller. Devamlı bir şekilde eleştirilen kişi, kendini savunmak için tamamen içine kapanabilir. Böyle bir ailede birbirini dinleyip anlamak yerine haklı çıkmaya odaklanılır, bu durum da sağlıklı iletişimi olanaksız bir hale getirir.
Eleştiri ve suçlamalar fazlalaştıkça empati azalır, yerini öfke ve kırgınlık duyguları almaya başlar. Aile içi diyaloglar yapıcı olmaktan çıkar, ilişkilerde duygusal bağ azalır ve iletişim giderek kesilir.
4.Empati Eksikliği
Konuşmalar birbirini dinlemeden ve anlamadan yapıldığında yanlış anlaşılmalara ve kırgınlıklara sebep olur. Kişiler dinlenmediklerini düşünerek kendilerini değersiz hissedebilir ve duygularını paylaşmak istemeyebilirler. Bu durumda iletişim gittikçe yüzeyselleşmeye başlar. Empati eksikliği, karşılıklı anlayışsızlığa sebep olur ve aile bireyleri arasındaki duygusal bağı temelden sarsar. Sağlıklı iletişimin hedefi birbirini anlamaya odaklanırken, empati eksikliği olan ailelerin fertleri haklı olma çabasına girerler. Bu durumda duygusal yakınlığın azalmasına ve iletişimin kopmasına yol açabilir.
5.Teknoloji ve Dijital Mesafe
Teknolojik aletler yüz yüze etkileşimi azaltarak aile içindeki iletişimin bölünmesine sebep olur. Aile fertleri birbirleriyle sosyal ve duygusal olarak paylaşımlar yapabildiği gerçek sohbetler yerine sessiz sanal dünyalara odaklanır. Bireyler aynı ortamı paylaşsalar bile herkes kendi cihazındaki farklı dünyalara odaklandığından aile arasındaki paylaşım azalır, duygusal bağ zayıflar ve iletişim zaman için kopma noktasına gelir.
6.Geçmiş Sorunların Çözülmemesi
Aile bireylerinin aralarında yaşadığı sorunlar konuşulup çözülmedikçe aile içi iletişim zayıflar. Biriken kırgınlıklar ve bastırılan duygular bireyler arasında güvensizliğe ve mesafe oluşmasına yol açar. İçten ve açık iletişim yerini derin sessizliklere ve yanlış anlaşılmalara bırakır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Aile içinde iletişim neden bozulur?
Aile içinde iletişimin bozulmasına sebep olan pek çok faktör bulunmaktadır. Bunların başlıcaları empati yoksunluğu, yanlış anlaşılmalar, çözülmemiş geçmiş problemler ve samimi duyguların açıkça paylaşılamamasıdır. Bu sorunlar karşılıklı güvene zarar verir ve duygusal bağı zayıflatır.
Ebeveyn-çocuk iletişiminde hangi hatalardan kaçınmalı?
Çocuğu dikkatle dinlememek, aşırı eleştirel ve yargılayan bir şekilde yaklaşmak, duygularını ciddiye almamak, çok fazla kontrol etmek ve başkalarıyla kıyaslamak gibi yanlış yaklaşımlardan kaçınılmalıdır. Bu tarz davranışlar çocuğun güvenini zarar verir ve iletişimi zayıflatır.
Dinleme becerisi nasıl geliştirilir?
Karşı tarafı tam bir dikkatle dinlemek, söz kesmemek, göz teması kurmak, empatik yaklaşmak ve karşı tarafın anlattığı şeye odaklanmakla dinleme becerisi geliştirilebilir. Karşı tarafın anlattıklarını özetleyerek geri bildirim vermek de iletişimi güçlendirir.
Empati kurmanın yolları nelerdir?
Karşıdaki kişiyi yargılamadan dinlemek, onun duygularını kavramaya çalışmak, kendini onun yerine koymak, dikkatle dinleyip duyguları geri yansıtmak empatinin temel bileşenlerindendir.
Mesajımız anlaşılmadığında ne yapmalıyız?
Öncelikle sakin kalmak ve karşı tarafı suçlamadan söylenmek istenen şeyi farklı kelimelerle yeniden ifade etmek, karşıdaki kişinin dünyasını yansıtan örnekler vermek ve onun ne anladığını sormak kendimi doğru bir şekilde anlatabilmek için kullanabileceğimiz yöntemlerdir.
