Denver II Testi
Denver II Gelişimsel Tarama Envanteri: Tarihçesi ve Uygulama
Denver II Nedir?
Denver II, 0-6 yaş arasındaki çocukların gelişimini değerlendirmek amacıyla kullanılan bir tarama testidir. İlk olarak 1980 yılında, Prof. Dr. Kalbiye Yalaz ve Prof. Dr. Shirley Epir tarafından Türk çocuklarına yönelik Ankara standardizasyonu gerçekleştirilmiş ve test kullanım için sunulmuştur. 1990 yılında, Frankenburg ve Dodds tarafından gözden geçirilmiş, özellikle dil gelişimi alanında yapılan eklemeler ve yeni puanlama sistemi ile geliştirilerek Denver II adıyla yeniden yayımlanmıştır.
1996 yılında ise, Yalaz ve Anlar tarafından gerçekleştirilen Ankara standardizasyonu ve eğitim programı, ülke çapında yeniden kullanım için sunulmuştur.
Denver II Testinin Amacı
Denver II, küçük çocuklarda gelişimsel sorunları erken dönemde tespit etmek amacıyla geliştirilmiş bir değerlendirme aracıdır. Bu testin amacı, çocuğun yaşına uygun gelişimsel becerilerinin değerlendirilmesi ve şüpheli gelişimsel durumların saptamaktır. 116 maddeden oluşan ve dört alt bölümde kategorize edilen bu test, 0-6 yaş arasındaki çocuklar için uygulanır. Denver II testi, gelişimsel gecikmeleri olan çocukların erken dönemde tespiti için önemli bir araçtır.
Denver II Testi Nasıl Uygulanır?
Testin uygulanması, çocuğun ebeveynlerinden alınan anamnez ile başlar. Daha sonra, test formunda yer alan sorular anneye yöneltilir ve çocuğun yapması beklenen görevler çocuğa uygulanır. Denver II testi, yalnızca eğitim almış ve sertifikaya sahip profesyoneller tarafından yapılmalıdır. Uygulama süresi genellikle 10-15 dakika arasında değişmektedir.
Denver II Testinin Kullanım Alanları
Denver II testi, sağlıklı görünen çocuklarda olası gelişimsel sorunları tespit etmek için kullanılır. Ayrıca, gelişimsel gerilik şüphesi taşıyan işlevsel durumları belirlemek ve risk altında olan bebeklerin izlenmesi amacıyla da kullanılır. Bu riskler arasında doğum öncesi problemler, düşük doğum ağırlığı, erken doğum, çoğul gebelikler, ailede gelişimsel sorun bulunanlar ve yardımcı üreme teknikleriyle doğan bebekler yer alır.
Gelişim Basamakları
Denver II testi, çocukların gelişimsel becerilerini şu dört ana alanda değerlendirir:
1. Sosyal ve Öz-Bakım Becerileri:
Çocuğun kendi yaşına uygun olarak bağımsız hareket etme, sosyal iletişim becerileri ve öz bakımını gerçekleştirme yeteneği değerlendirilir.
2. İnce Motor Beceriler:
Çocuğun el-göz koordinasyonu, tutma, kavrama ve sıkma becerileri ile birlikte problem çözme ve cisimleri doğru şekilde kullanma becerisi incelenir.
3. Dil Becerileri:
Çocuğun işitme, anlama, dil kullanımı ve ses ile kelimeleri uygun yaş dönemlerinde doğru şekilde kullanma yeteneği ölçülür.
4. Kaba Motor Beceriler:
Çocuğun yürüme, koşma, zıplama ve atlama gibi hareket becerilerinin yaşına uygun olarak kazanılıp kazanılmadığı değerlendirilir.
Denver II: Zeka Testi Değil, Gelişim Testidir
Denver II, bir zeka testi değil, gelişimsel aşamalarda herhangi bir gecikme ya da problem olan çocukların erken dönemde saptanabilmesi için kullanılan bir araçtır. Özellikle gelişimsel gerilik gösteren ve özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların tanı almasına yardımcı olur.
Denver II Testinin Kullanım Alanları
Denver II testi, klinik değerlendirme, özel eğitim ve okul öncesi kurumlarda üç ana alanda uygulanmaktadır:
1. Klinik Değerlendirme:
Sağlıklı gelişim gösteren veya gelişiminde şüphe duyulan çocuklarda tarama testi olarak kullanılır. Test, bir çocuğa uygulandıktan sonra 6 ay arayla tekrarlanabilir. Ancak, daha kısa aralıklarla test tekrarı yapılmamalıdır.
2. Özel Eğitim:
Gelişimsel gerilik gösteren çocuklarda, özel eğitim sürecine başlamak için ilk değerlendirme aracı olarak kullanılır. Test, çocukların gelişimsel olarak takip edilmesini sağlamak amacıyla belirli aralıklarla tekrar uygulanabilir.
3. Okul Öncesi Kurumlar:
Okul öncesi eğitim kurumlarına başlayan çocukların gelişim düzeylerini belirlemek ve olası gelişimsel sorunlar hakkında doktor ve hastanelere bilgilendirme yapmak için kullanılır. Ailelere, çocuklarının gelişimsel aşamaları hakkında bilgi sağlamak amacıyla da kullanılabilir.