70 / 100

Gelişim Testi Nedir?

    Gelişim, doğum öncesi dönemden başlayarak;  zihinsel, bedensel, sosyal, duygusal, dilsel gibi birçok alandaki değişimini ifade eder. Olgunlaşma ve öğrenmenin bir ürünü olup canlının son haline ulaşana kadar devam eden sürecini açıklayan bir kavramdır. Olgunlaşma; kalıtım tarafından kontrol edilen, bir davranışı yapabilecek yeterliliğe ulaşmayı ifade eder. Örneğin; ince motor beceriler gelişmeden yazı yazmasını beklemek olgunlaşmayı yok saymaktır. Öğrenme; yaşantı ve çevreyle etkileşim sonucunda bireyin davranışlarında meydana gelen uzun süreli değişikliklerdir.

     Gelişim testleri, anlatılan kavramlar ışığında baktığımızda çocuğun; olgunlaşma ve öğrenmenin ortaya koyduğu gelişim düzeyini görmek için kullanılan ölçeklerdir.

Gelişim Testleri Nelerdir?

Gelişim alanlarına göre farklılık gösteren testlerde mevcut olup genel gelişim düzeyini görmek için kullanılan testlerde vardır. Gelişim Testlerinin bazıları;

  • Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE)
  • DENVER II Gelişimsel Tarama Envanteri
  • Gesell Gelişim Figürleri Testi
  • Metropolitan Okul Olgunluğu Testi
  • Okula Hazırlık Testi (OKHT)
  • Peabody Alıcı Dil Testi
  • Dikkat Testleri 
  • Algı Testleri

Gelişim Testleri Hangi Amaçla Kullanılmaktadır?

  • Eğer bir çocuk yaş itibariyle akran etkileşimine girmesi beklenirken bu durum gerçekleşmiyorsa,
  • Desteksiz olarak çıkması gereken merdiven basamaklarını çıkamıyorsa,
  • Eline kalemi aldığında görsel taklit yoluyla belirli objeleri benzeterek çizmesi gerekirken bunu başaramıyorsa,
  • Verilen komutlara yaşıtlarına göre farklı tepkiler veriyorsa,

Yukarıdaki maddelere benzer nedenler akranlarıyla kıyaslanarak değerlendirilir. Farklı bir durum mevcutsa gelişim testleri mutlaka önerilir. Bunlara ek olarak;

  • Genel olarak gelişim düzeyini görmek
  • Okula hazır olup olmadığını bilmek
  • Gelişim alanlarının paralel seyir halinde olup olmadığını ve gelişim görevine uygun bir süreci takip edip etmediğini bilmek adına yapılabilir.

Gelişim Testini Kimler Uygulayabilir?

     Psikolog, psikolojik danışman, çocuk gelişim uzmanı, sosyal hizmet uzmanları gibi akademik eğitimde gelişim psikolojisi derslerini almış olan ve bu konuda uygulayıcı yeterliliğine sahip uzmanlar uygulayabilmektedir.

Gelişim Testi Nerede Uygulanmaktadır?

Gelişim testleri TÜZDER uzmanları tarafından uygulanmaktadır.  Hastanelerde, kliniklerde, RAM’larda, özel kliniklerde eğitim kurumlarında uygulayıcı yeterliliğine sahip uzman varsa uygulanmaktadır.

Gelişim Testleri Hakkında Bilgi

Ankara Gelişim Tarama Envanteri(AGTE)

    En bilindik gelişim ölçeklerinden olup 0 – 6 yaş arasındaki bireylerin gelişimsel olarak değerlendirilmesini sağlayan bir envanterdir. 0 – 3 aydan başlayarak; 48 – 72 ay dilimine kadar aylık periyotlarda değerlendirmektedir. AGTE; 

  •  Dil-Bilişsel
  •  İnce Motor
  •  Kaba Motor
  •  Sosyal Beceri – Öz Bakım başlıklarında dört değerlendirme alanına sahiptir.   

      Puanlamada bunlara ek olarak – Genel Gelişim – puanı da ortaya çıkmaktadır. Uygulama, uzman ile çocuğa bakım veren kişinin yürüttüğü çalışmayı gerektirir. Daha çok anne testi olarak ön plana çıkar. Uzmanın yönelttiği soruları annelerin yoksa da en iyi tanıyan bakım verenin cevaplandırması gerekir.

Denver II Gelişimsel Tarama Envanteri

     0-6 yaş arasında bulunan sağlıklı görünümdeki bebek ve çocuklara uygulanan bir gelişim testidir. Gelişimsel olarak şüpheli durumları saptamak ve gelişim seyrini takip etmek için belirtilen yaş grubuna yönelik olarak oluşturulmuştur.

    DENVER II Gelişim Testi 4 alt bölümden oluşur.

  •  Sosyal ve Öz Bakım Beceriler
  •  İnce Motor Beceriler
  •  Kaba Motor Beceriler
  •  Dil Becerileri alt alanlarında değerlendirmektedir.

     Bu test anne, çocuk ve uygulayıcı eşliğinde uygulanır. Formda anneye yönelik sorular olmakla birlikte çocuğun yapması gereken maddeler de bulunmaktadır. Uygulama süresi ortalama 10-15 dk sürmektedir.

Detaylı bilgi için DENVER II TESTİ hakkındaki makaleyi inceleyebilirsiniz.

Gesell Gelişim Figürleri Testi

    3-11 yaş arası çocuklara uygulanan bir testtir. Tek başına uygulanmaktan ziyade diğer gelişim testleri veya zeka testleriyle birlikte uygulanması değerlendirme açısından daha etkili sonuç ortaya koyduğu için tavsiye edilmektedir. Çocuğun; 

  •  Dikkat, 
  •  Görsel Algı ve Görsel Hafıza, 
  •  Görsel Motor, 
  •  İnce Motor becerileri hakkında bilgi verir. 

Metropolitan Okul Olgunluğu Testi

    4-6 yaş arası çocukların, okula hazır olup olmadıklarını ve eğitim ortamının getirdiği sorumluluklar ve görevlere yönelik hazır bulunuşluluk düzeyini ölçmeye yarayan bir testtir. Genel olarak ana sınıfının son yılında uygulanır. Okul olgunluğuna erişmiş bir çocuk için eğitim hayatına başlangıç ve sürdürme kolay bir şekilde seyredecektir. Okul olgunluğuna erişememiş olan bir çocuğun yaşayacağı zorlukların yanında kaybedeceği eğitim motivasyonu ve olumlu algının telafisi zor olacaktır. Bu açıdan okula başlamadan evvel Metropolitan veya benzer testlerle okul olgunluğunu test etmek doğru bir adım olacaktır.

   Testin uygulanma süresi ortalama 25 dakikadır. 6 alt testten ve toplamda 100 maddeden oluşur. Uygulayıcı yönergesine göre uygulama gerçekleştirilir. Alt testlerin puanlarının toplanmasıyla genel toplam puan elde edilir. Puan e kadar yüksekse okula başlama olgunluğu o kadar iyidir.

  • Okula Hazırlık Testi( OKHT) 

   6 yaş 4 ay öncesinde anasınıfında zorluk yaşayan ve okula başlamasında tereddüt yaşanan çocukların temel bilgi ve becerilerini test etmeye yarar. Çocukların eğitimin ortamının gerektirdiklerini yerine getirmede hazırlık durumunu görmeye yarar. Çocuğun sahip olması gereken; fizyolojik, çevresel ve zihinsel faktörleri değerlendirmede kullanılır. 

  • Peabody (Alıcı Dil Testi)

    Bireysel olarak uygulanan bu test çocuğun dil gelişimini değerlendirmede kullanılır. 2,5 yaştan itibaren 18 yaşına kadar uygulanabilmektedir.

Algı Testleri;

  1. Bender Gestalt Algı Testi                                                                                                                                                                                                                                               5 yaş 6 ay ile 10 yaş 11 ay arası bireylere uygulanmaktadır. Geometrik figürlerden oluşan bir algı testidir. Gelişimsel bir test olarak kullanılmakta olup çocuklarda görsel motor işlevini test etmeye yarar. Ayrıca çocuklarda geriliği, regresyonu, organik beyin hasarlarını tespit etmede kullanılan bir testtir.  Testte; döndürme, bütünleştirme, duramama gibi testin yorumlanmasını anlamlı kılan hatalar değerlendirmede önemlidir.
  2. Frostig Görsel Algı Testi

           4 yaştan 7 yaş 11 aya kadar olan çocuklara uygulanır. 5 alt başlıkta değerlendirme imkanı sunmaktadır.

      • El-Göz Koordinasyonu
      • Şekil-Zemin Algısı
      • Algılama Sabitliği (Şekil Değişmezliği)
      • Mekan-Konum Algısı
      • Mekan İlişkilendirme Algılanması

          Algı problemi yaşayan çocukların değerlendirilmesinde kullanılır. Bu test okul öncesi ve 1. sınıflarda tarama aracı olarak da kullanılabilir.

  • Benton Görsel Bellek Testi

         8 yaş ve üzeri çocuklara uygulanan mekânsal belleği ölçen bir testtir. Şekilleri ayırt etme, görsel taklit, görsel belleğe dayalı çizim gibi becerilere dayalıdır. Bireysel olarak uygulanmaktadır.

Dikkat Testleri;

  • D2 Dikkat Testi

          9-60 yaş arası bireylere uygulanmaktadır. Ortalama 8 dk sürmektedir. Bireyin dikkat düzeyini, seçici dikkatini, konsantrasyonunu ve psiko-motor hızını ölçmektedir.  

  • Burdon Dikkat Testi

         10-20 yaş arası bireylere, bireysel veya grup olarak uygulanabilir. Dikkat ile alakalı zorlanma yaşandığında uygulanması kolay olan bir çalışmadır. 

  • Frankurter Dikkat Testi

          60-72 ay arasındaki çocuklarda dikkati ölçmek için uygulanan bir testtir.